Asset Publisher Asset Publisher

Informacja o plikach cookies

Zasady przetwarzania danych osobowych pozyskanych za pośrednictwem serwisu internetowego w domenie lasy.gov.pl (strona internetowa)

Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, ul. Grójecka 127, 02-124 Warszawa, tel. 22 58 98 100, faks 22 58 98 171, e-mail: sekretariat@lasy.gov.pl

Administrator wyznaczył osobę odpowiedzialną za nadzorowanie przetwarzania danych osobowych, z którą można się skontaktować we wszystkich sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych oraz korzystania z praw związanych z przetwarzaniem danych, kierując korespondencję na adres wskazany powyżej, lub poprzez adresem e-mail dane.osobowe@lasy.gov.pl.

Przywiązujemy szczególną wagę do ochrony prywatności naszych klientów, kontrahentów i pracowników. Jednym z jej kluczowych aspektów jest ochrona praw i wolności osób fizycznych w związku przetwarzaniem ich danych osobowych.

Dbamy, by przetwarzanie Pani/Pana danych odbywało się zgodne z przepisami Ogólnego Rozporządzenia o Ochronie Danych 2016/679/WE (zwanego dalej „RODO”), ustawy o ochronie danych osobowych, a także przepisami szczególnymi (zawartymi m.in. w prawie pracy, czy ustawie o rachunkowości).

Dyrekcja Generalna LP jest administratorem danych osobowych w rozumieniu art. 4 pkt 7 RODO, korzystamy też z usług podmiotów przetwarzających, o których mowa w art. 4 pkt. 8 RODO – przetwarzają one dane osobowe w imieniu administratora.

Wdrażaliśmy odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, aby zapewnić stopień bezpieczeństwa odpowiadający ewentualnemu ryzyku naruszenia praw lub wolności osób fizycznych o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia i wadze zagrożenia.

Przetwarzamy Pani/Pana dane w celu:

  1. rozpatrywania skarg, wniosków i petycji kierowanych do DGLP: (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. c RODO w zw.. z ustawą z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego);
  2. koordynowania oraz sprawowania nadzoru nad działalnością dyrektorów RDLP oraz kierowników innych jednostek organizacyjnych LP o zasięgu krajowym (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. c RODO w zw. z § 33 ustawy z dnia 28 września 1991 r o lasach oraz § 8 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe z dnia 18 maja 1994 r.);
  3. zabezpieczenie ewentualnych roszczeń DGLP, jeżeli takie roszczenia powstaną, na podstawie prawnie uzasadnionego interesu DGLP polegającego na obronie przed roszczeniami osób trzecich lub dochodzeniu swoich roszczeń (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. f RODO);
  4. zawarcia i realizacji umowy, podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do zawarcia i wykonania umowy;
  5. założenia konta niezbędnego do złożenia zamówienia i udziału w sprzedaży JDW na portalu e-klimat.lasy.gov.pl, podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do założenia konta i korzystania z dostępnych w nim funkcjonalności;
  6. dopełnienia obowiązków podatkowych ciążących na administratorze danych osobowych.

Jako pracodawca, przetwarzamy dane pracowników oraz osób, które współpracują z nami na podstawie innej niż stosunek pracy.

Nie udostępniamy danych osobowych poza wyjątkami, gdy jesteśmy do tego zobowiązani na podstawie przepisów prawa i wyłącznie w zakresie określonym tymi przepisami.

Dokładamy staranności w celu ochrony interesów osób, których dane dotyczą, a w szczególności zapewniamy, aby dane te były:

  • przetwarzane zgodnie z prawem, rzetelnie i w sposób przejrzysty dla osoby, której dane dotyczą;
  • zbierane w konkretnych, wyraźnych i prawnie uzasadnionych celach i nieprzetwarzane dalej w sposób niezgodny z tymi celami;
  • adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane;
  • prawidłowe i w razie potrzeby uaktualniane; podejmujemy działania, aby dane osobowe, które są nieprawidłowe w świetle celów ich przetwarzania, zostały niezwłocznie usunięte lub sprostowane;
  • przechowywane w formie umożliwiającej identyfikację osoby, której dane dotyczą, przez okres nie dłuższy, niż jest to niezbędne do celów;
  • przetwarzane w sposób zapewniający odpowiednie bezpieczeństwo danych osobowych, w tym ochronę przed niedozwolonym lub niezgodnym z prawem przetwarzaniem oraz przypadkową utratą, zniszczeniem.

Dane przetwarzamy w związku z wypełnieniem obowiązku prawnego ciążącego na Dyrekcji Generalnej LP, jako administratorze danych osobowych.

Dane przetwarzamy również na podstawie zgody, która może zostać wycofana w każdym momencie. Innym przypadkiem jest sytuacja, w której przetwarzanie danych jest niezbędne do wykonania umowy.

Przetwarzanie może być także niezbędne do celów wynikających z naszych prawnie uzasadnionych interesów, czego przykładem jest dochodzenie roszczeń przez DGLP.

Stosujemy odpowiednie zabezpieczenia techniczne i organizacyjne, aby zapewnić ochronę danych osobowych. Podmioty współpracujące z nami, również są zobowiązane do zarządzania danymi osobowymi zgodnie z przyjętymi przez nas wymogami bezpieczeństwa i ochrony prywatności.

Posiada Pani/Pan prawo do dostępu do treści danych, ich modyfikacji (sprostowania, uaktualnienia), wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych (zgodnie z art. 15-21 RODO);

Dane nie będą przekazywane poza terytorium EOG.

DGLP oświadcza, że podczas przetwarzania danych nie wykorzystuje mechanizmu profilowania; 

W przypadkach uznania, iż przetwarzanie danych przez DGLP narusza przepisy RODO, przysługuje Pani/Panu prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego - Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

Informacji udzielamy na piśmie lub w inny sposób, w tym – w stosownych przypadkach – elektronicznie. Informacji możemy udzielić ustnie, o ile innymi sposobami potwierdzimy Pani/Pana tożsamość. Informacji staramy się udzielać bez zbędnej zwłoki – z zasady w terminie miesiąca od otrzymania żądania. W razie potrzeby termin ten przedłużymy z uwagi na skomplikowany charakter żądania lub liczbę żądań. Jednak w każdym przypadku, w terminie miesiąca od otrzymania żądania, poinformujemy Panią/Pana o podjętych działaniach i (w stosownych przypadkach) o przedłużeniu terminu, z podaniem przyczyny takiego opóźnienia.

Dane osobowe przechowujemy w formie umożliwiającej identyfikację osoby, której dane dotyczą, przez okres nie dłuższy, niż jest to niezbędne do celów, w których dane te są przetwarzane. Okres przetwarzania danych osobowych wynika z przepisów prawa archiwalnego.

Pliki „cookies” to niewielkie pliki zapisywane na Pani/Pana komputerze, w którym przechowywane są ustawienia i inne informacje używane na odwiedzanych stronach. Pliki „cookies” mogą zawierać ustawienia witryn lub być używane do śledzenia interakcji użytkowników z witryną oraz mogą zawierać informacje niezbędne do prawidłowego działania serwisu. Korzystamy z plików „cookies” w celu m.in. dostosowania zawartości naszej strony do Pani/Pana preferencji oraz optymalizacji korzystania ze stron internetowych, utrzymania sesji (po zalogowaniu), dzięki której użytkownik nie musi na każdej podstronie ponownie wpisywać loginu i hasła, a także wspierania i egzekwowania działań pozwalających zachować bezpieczeństwo.

Przeglądarki internetowe zwykle domyślnie dopuszczają przechowywanie plików „cookies” na Pani/Pana urządzeniu.

Posiada Pani/Pan możliwość skonfigurowania własnej przeglądarki internetowej tak, aby całkowicie lub częściowo wyłączyć przechowywanie plików „cookies” na urządzeniu. Wyłączenie przechowywania plików „cookies” może spowodować, że niektóre funkcje serwisu mogą nie działać poprawnie.

Przy korzystaniu z serwisu część danych o Pani/Panu może być automatycznie zbierana i przetwarzana przez narzędzia podmiotów zewnętrznych, z których korzystamy. Do celów statystycznych DGLP korzysta z narzędzia Google Analytics, działającego w oparciu o własne pliki „cookies”. Polecamy zapoznanie się z Polityką prywatności Google Analytics. Dodatkowo wykorzystywane są: wtyczki, przyciski lub inne narzędzia umożliwiające dzielenie się treścią na portalach społecznościowych, takich jak: Facebook, Twitter, Flickr, Instagram, mapy Google Maps, OpenStreetMap, filmy z serwisu Youtube.

Dokładamy należytej staranności, aby chronić Pani/Pana dane w związku z korzystaniem z serwisu. Nie odpowiadamy jednak za politykę prywatności podmiotów zewnętrznych, z usług, których korzystamy, lub serwisów, do których zamieszcza linki. Zachęcamy, więc do zapoznania się z zasadami obowiązującymi u tych podmiotów.

DGLP, mając świadomość ponoszonej odpowiedzialności za ochronę danych osobowych powierzonych nam przez Panią/Pana, traktuje kwestie bezpieczeństwa z najwyższą starannością, dokłada wszelkich starań, aby chronić serwis wraz z przetwarzanymi na nim danymi, m. in. przed nieuprawnionym dostępem osób trzecich. W tym celu stosujemy fizyczne środki bezpieczeństwa, systemy bezpieczeństwa zabezpieczające dostęp do serwerów i serwisu oraz rozwiązania kryptograficzne. Dane osobowe udostępniane są wyłącznie tym pracownikom oraz podmiotom, którym są one niezbędne do realizacji zadań i są one przetwarzane wyłącznie w celach opisanych w niniejszej Polityce.

Informacja o przetwarzaniu danych osobowych przez
Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych

Zgodnie z art. 13 Rozporządzenia PE i Rady 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. (dalej: „RODO”) Dyrekcja Generalna LP informuje, iż:

  1. Administratorem Państwa danych osobowych jest Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych z siedzibą w Warszawie ul. Grójecka 127, 02-124 Warszawa, tel. 22 58 98 100, e-mail: sekretariat@lasy.gov.pl (dalej: „DGLP”);
  2. DGLP wyznaczyła osobę odpowiedzialną za nadzorowanie przetwarzania danych osobowych, z którą można się skontaktować we wszystkich sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych oraz korzystania z praw związanych z przetwarzaniem danych, kierując korespondencję na adres wskazany powyżej, lub poprzez adresem e-mail osobowe@lasy.gov.pl.
  3. DGLP przetwarza Pani/Pana dane w celu:
  4. rozpatrywania skarg, wniosków i petycji kierowanych do DGLP: (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. c RODO w zw.. z ustawą z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego);
  5. koordynowania oraz sprawowania nadzoru nad działalnością dyrektorów RDLP oraz kierowników innych jednostek organizacyjnych LP o zasięgu krajowym (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. c RODO w zw. z § 33 ustawy z dnia 28 września 1991 r o lasach oraz § 8 Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe z dnia 18 maja 1994 r.);
  6. zabezpieczenie ewentualnych roszczeń DGLP, jeżeli takie roszczenia powstaną, na podstawie prawnie uzasadnionego interesu DGLP polegającego na obronie przed roszczeniami osób trzecich lub dochodzeniu swoich roszczeń (zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. f RODO);
  7. zawarcia i realizacji umowy, podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do zawarcia i wykonania umowy;
  8. założenia konta niezbędnego do złożenia zamówienia i udziału w sprzedaży JDW na portalu e-klimat.lasy.gov.pl, podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do  założenia konta i korzystania z dostępnych w nim funkcjonalności;
  9. dopełnienia obowiązków podatkowych ciążących na administratorze danych osobowych.
  10. W związku z przetwarzaniem danych osobowych w celach wskazanych w pkt 3, Pani/Pana dane mogą być udostępnianie innym odbiorcom lub kategoriom odbiorców, tj. jednostkom organizacyjnym Państwowego Gospodarstwa Leśnego LP w tym Zakładowi Informatyki Lasów Państwowych. Dodatkowo odrębnym podmiotom, które przetwarzają Pani/Pana dane w imieniu Administratora na podstawie umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych (podmioty przetwarzające);
  11. Pani/Pana dane będą przetwarzane przez okres niezbędny do realizacji wskazanych w pkt 3 celów przetwarzania, tj. do czasu rozpoznania złożonego przez Pani/Pana wniosku lub skargi lub do czasu prawomocnego zakończenia postępowania dot. sporu powstałego z DGLP. Dane będą przechowywane przez okres do 25 lat.
  12. Posiada Pani/Pan prawo do dostępu do treści danych, ich modyfikacji (sprostowania, uaktualnienia), wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych (zgodnie z art. 15-21 RODO);
  13. Dane nie będą przekazywane poza terytorium EOG.
  14. DGLP oświadcza, że podczas przetwarzania danych nie wykorzystuje mechanizmu profilowania;
  15. W przypadkach uznania, iż przetwarzanie danych przez DGLP narusza przepisy RODO, przysługuje Pani/Panu prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego - Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
  16. Podanie danych osobowych jest wymogiem ustawowym. Konsekwencją niepodania danych osobowych będzie brak możliwości podjęcia działań, o których mowa w pkt 3.

Asset Publisher Asset Publisher

Back

Obiekty edukacyjne

Obiekty edukacyjne

Na terenie naszego nadleśnictwa znajdują się trzy ścieżki przyrodniczo-edukacyjne, utworzone przede wszystkim z myślą o dzieciach i młodzieży.

1. Izba Edukacji Leśnej

Według obowiązującej rejonizacji przyrodniczo - leśnej teren na którym znajduje się Leśny Ośrodek Edukacji Ekologicznej należy do VII Krainy Sudeckiej, 3 Dzielnicy Sudetów Wschodnich. Ośrodek jest położony w górach na wysokości 480 - 570 m n.p.m. w obrębie Międzygórze w oddziale 146 (leśnictwo Śnieżnik). Nachylenie terenu waha się od urwistego poprzez stromy do pochyłego jedynie teren szkółki leśnej jest płaski. Na tym terenie glebę określoną jako brunatną zbudowaną z glin lekkich i średnich z dużą zawartością części szkieletowych ( 60-80%) średnio głęboką na gnejsach.

         Przepływająca przez ten teren rzeka Wilczka stwarza dogodne warunki wilgotnościowe i wegetacyjne dla występujących tu zbiorowisk roślinnych. Występujące tu drzewostany mają urozmaicony charakter i skład gatunkowy. Najliczniej występuje tu świerk, buk, jodła, jawor, lipa oraz pojedynczo jesion.

Są to w przeważającej mierze drzewostany starszych klas wieku o zaawansowanym odnowieniu młodego pokolenia. Bardzo bogata jest szata runa leśnego.

       W lipcu 1997 roku Nadleśnictwo Międzylesie zostało dotknięte w szczególny sposób powodzią, która wyrządziła liczne szkody na terenach leśnych .

Projekt Leśnego Ośrodka Edukacji Ekologicznej zakładał wówczas odtworzenie  stanu pierwotnego i utworzenia zaplecza edukacyjnego dla turystów i młodzieży.

Celem utworzenia Leśnego Ośrodka Edukacji Ekologicznej jest przedstawienie w sposób zrozumiały dla odwiedzających praw rządzących przyrodą oraz wpływu gospodarki leśnej na funkcjonowanie ekosystemów oraz podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa.

         Obiekt obejmuje swym zasięgiem:

          -      teren rezerwatu - Wodospad Wilczki - wraz z wodospadem wpadającym z 20 m  do malowniczego kanionu o pionowych ścianach skalnych zbudowanego z gnejsów gierałtowskich. Na terenie rezerwatu stwierdzono 92 gatunki roślin naczyniowych i 36 gatunków mszaków( wawrzynek wilczełyko, omieg górski, paprotka zwyczajna, pierwiosnka wyniosła, kopytnik pospolity, jastrzębiec blady, wątrobowiec Rebuolia hemisphaerica, szczyr trwały, przenęt purpurowy, kokoryczka okółkowa, miesięcznica trwała ) Rezerwat został  utworzony 16.01.1958 r.

 Oprócz tego ścieżka prowadzi przez:

-                 drzewostan nasienny wyłączony  świerka dolnoreglowego,

-                 drzewostany gospodarcze położone na trasie ścieżki,

-                 obok drzewa doborowego Jodły pospolitej,

-                 zaporę przeciwpowodziową położoną na rzece Wilczce,

-                 gospodarstwo szkółkarskie,

          Na trasie ścieżki Leśnego Ośrodka Edukacji Ekologicznej znajdują się tablice informacyjne, które przedstawiają fazy rozwojowe drzewostanu począwszy od produkcji materiału sadzeniowego na szkółce poprzez fazę uprawy, młodnika, drzewostanu dojrzewającego do drzewostanu dojrzałego.

         Z drugiej strony ukazane jak przyroda sama sobie radzi odnawiając się naturalnie tworząc nalot  a potem podrost, który z czasem zastąpi starodrzew.

 

2. Ścieżka Edukacyjna pn. "Kraina leśnych ciekawostek" w Jodłowie

- Jodłów- Trójmorski Wierch--> długość trasy około 4 km

Ścieżka powstała w roku 2010, a odnowiona w 2024r. Na szczycie Trójmorskiego Wierchu znajduje się wieża widokowa zbudowana przez Urząd Miasta i Gminy w Międzylesiu. Ścieżka rozpoczyna się na samym końcu miejscowości Jodłów.

Ścieżka edukacyjna opisuje cały zakres i działalność Lasów Pąństwowych na przykłądzie Nadleśnictwa Międzylesie, tj. zakres prac leśnych z zakresu użytkowania lasu, zagospodarowania lasu, udostępniania terenów leśnych oraz najważniejszych form ochrony przyrody. Ścieżka opisana jest na 18 pkt., a na trasie ścieżki znajdują się ławeczki, służące jako miejsca odpoczynku.

Trójmorski Wierch (pol. do 1946 roku Klepacz, czes. Klepáč, niem. Klappersteine) - szczyt w Masywie Śnieżnika w Sudetach Wschodnich o wysokości 1145 m n.p.m., leżący między Puchaczem a Jasieniem w granicznym grzbiecie, oddzielającym Polskę od Czech. Trójmorski Wierch zbudowany jest z gnejsów śnieżnickich, a porośnięty niemal w całości lasem świerkowym. Znajdujące się na wierzchołku gnejsowe głazy wydają pod wpływem wiatru lub stąpania charakterystyczne "kłapiące" odgłosy - od nich pochodzą czeska, niemiecka oraz dawne polskie ("Klepacz", "Kłapiące Głazy") nazwy szczytu.

Obecną nazwę wprowadził w 1946 dr Mieczysław Orłowicz. Oddaje ona w pełni charakter szczytu, który jest jedynym w Polsce miejscem, gdzie zbiegają się zlewiska trzech mórz: na zachodnich zboczach mają swoje źródła dopływy Nysy Kłodzkiej w zlewisku Morza Bałtyckiego, z południowo-wschodniego zbocza spływa Lipkovský potok, dopływ Cichej Orlicy (czes. Tichá Orlice) w zlewisku Morza Północnego, a u stóp wschodniego zbocza znajduje się dolina Morawy w zlewisku Morza Czarnego.

W roku 2009 roku z inicjatywy Burmistrza Urzędu Miasta i Gminy Międzylesie została wybudowana wieża pożarowo-widokowa wys. 25 m. celem uatrakcyjnienia miejsca licznie odwiedzanego przez turystów.

 

3. Ścieżka Edukacyjna pn. "Wilczki" w Międzygórzu (Góra Parkowa)

Ścieżka Edukacyjna prowadzi po szlaku Góry Parkowej, znajdującej się w centrum Międzygórza, która ma charakter dzikiego parku leśnego. Na szlak można wejść z dwóch punktów ulicy Sanatoryjnej: w okolicy Domu Wczasowego „Gigant” lub w pobliżu punktu oznaczonego jako „Ostatni parking”.

Ścieżka powstała we współpracy z pasjonatką lokalnej historii, dzięki której dawne dzieje początków wsi Międzygórze wręcz ożywają na leśnym szlaku.

Pierwsze wzmianki o Międzygórzu sięgają drugiej połowy XVI wieku. W roku 1560 prawdopodobnie na tych terenach, w sąsiedztwie ówczesnej puszczy bukowej, osiedlili się drwale, węglarze i smolarze. W roku 1567 ziemia kłodzka została włączona do dóbr Habsburgów, co zapoczątkowało kolonizację leśnych obszarów Masywu Śnieżnika. Powstawały wtedy liczne osady, a wśród nich ta, która dała początek dzisiejszemu Międzygórzu.

Późniejszy rozwój osady, a następnie wsi Międzygórze, przyciągnął w 1839 roku na te tereny księżną Mariannę Orańską. Ufundowała ona między innymi budowę wielu dróg i schroniska „Na Hali pod Śnieżnikiem”, zagospodarowała otoczenie Wodospadu Wilczki oraz zleciła wybudowanie niewielkiego dworku w jego pobliżu.

W drugiej połowie XIX wieku Międzygórze przyciągało wielu kuracjuszy i turystów z pobliskich uzdrowisk, a w 1875 roku do miejscowości przybył dr Heinrich Jänisch. Kupił on ziemię i wybudował dom w stylu alpejskim, który stał się wówczas bardzo modnym sanatorium (dzisiejszy „Gigant”).

Okolice Międzygórza zachwycały swoim przyrodniczym bogactwem już od dawna, a współcześnie zainteresowanie tym regionem wcale nie maleje. Miejscowość i jej piękne okolice można zobaczyć w wielu produkcjach filmowych, takich jak „Przyjaciel Wesołego Diabła”, „Czterej pancerni i pies” (I odcinek) czy „Pokot”.

 

4. Ścieżka Edukacyjna Międzygórze o Gospodarce lesnej - w trakcie przebudowy

Międzygórze- Wodospad Wilczki- Zapora wodna--> Długość trasy  około 7 km (3 pętle) - ścieżka w trakcie przebudowy

Ścieżka dydaktyczna  postała w 1997 r. Składa się z trzech pętli o różnej długości i przebiegu trasy. Jedna z mniejszych pętli wychodzi z Międzygórza, i przechodzi bezpośrednio przez Wodospad Wilczki - trasa mierzy długość około 1 km. Druga pętla rozpoczynająca się w również w Międzygórzu przechodzi w sąsiedztwie Rezerwatu ?Wodospad Wilczki?, na trasie której znajduje się  model piętrowości roślinnej Regle, Wyłączony Drzewostan Nasienny dla świerka dolnoreglowego, drzewo doborowe jodły, stanowisko małej retencji wodnej oraz  zapora przeciwpowodziowa na rzece Wilczce. Powrót do Międzygórza tej pętli przechodzi przez malowniczy kanion wraz z gardzielą Wodospadu Wilczki. Trasa ta mierzy sobie około 3 km. Ostania pętla, najdłuższa, mierząca około 7 km długości, rozwidla się w miejscu zapory przeciwpowodziowej i prowadzi dalej do Gospodarstwa Szkółkarskiego, położonego na peryferiach Międzygórza, powrót drogą asfaltową do miejsca wyjścia.

Na ścieżce dydaktycznej znajdują się tablice informacyjno - dydaktyczne, o różnej tematyce, nawiązującej do naszego terenu .

 

5. Ścieżka Edukacyjna pn. "Przygoda z bartnictwem i pszczelarstwem ..." w Gniewoszowie

- Różanka - Zamek Szczerba - Solna Jama--> Długość trasy około 5 km 

Ścieżka edukacyjna poświęcona bartnictwu i pszczelarstwu w ramach projketu Bartnicy Sudetów, który został dofinansowany przez WFOŚiGW. Na trasie znajdują sie zarówno tablice edukacyjne, urządzenia edukacyjne (koło fortuny, kostki ruchowe, barcie, ule, ścianka foto oraz ławeczki i ławostoły jako miejsca odpoczynku oraz paleniska z wiatami. Na trasie w pobliżu Solnej Jami napotkamy też na swojej drodze kapliczkę św. Ambrożego patrona pszczelarzy, który czuwa nad naszymi leśnymi duktami. Ścieżka zaczyna się w Gniewoszowie przy Zamku Szczerba. Ścieżka powstała dzięki dofinansowaniu z  WFOŚiGW w roku 2005.
W górach Bystrzyckich w leśnictwie Różanka, obręb Międzylesie znajdują się również ruiny

- Zamku Szczerba. Początkowo w miejscu gdzie znajdują się ruiny istniał  gród który strzegł przejścia do Czech powyżej i poniżej wsi Gniewoszów. Kiedy powstał nie wiadomo, wiadomo ze istniał w okresie sporów  Bolesława chrobrego o Ziemię Kłodzką. W XIII wieku król czeski Wacław II przekazał ziemię w pobliżu grodu cystersom z Kamieńca Ząbkowickiego. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1360 roku i mówi Otto de Glubosz (Głębosz) nunccupato de Snellinsteyn. Wynika z niej, że ówczesnymi panami włości byli Głęboszowie, późniejsi kasztelanowie kłodzcy.

   Zamek z kamienia powstał prawdopodobnie pod koniec XIV wieku. Jednakże już w roku 1428 roku przeżył najazd  husytów, chcących otworzyć sobie drogę na Śląsk. Zniszczyli oni warownię atakiem artyleryjskim, która od tego czasu stoi jako tzw. pusty zamek ze zniszczonymi murami.  Jednakże nazwa ?Szczerba? było używane dla okolicznych dóbr aż do XIX wieku. Od XVI wieku wybierano stad  kamień na cele budowlane. Dzięki temu odsłonięto dolne, sklepione kondygnacje i schody. Gródek miał wymiary 40x16 metrów. Otoczony był wyrąbaną w skale głęboką fosą. Zbudowany był z kamienia miejscowego, na planie nieregularnym, z zaokrąglonym murem od strony północno - wschodniej.
Brama znajdowała się w murze obwodowym od strony północno - zachodniej, obok domu mieszkalnego. Wjazd do zamku musiał prowadzić po wysokim pomoście drewnianym. Część mieszkalna od strony Głowni została przez artylerię zniszczona do fundamentów.

 - Solna Jama położona na górze Czerniec nad potokiem Gołodolnik  (Góry Bystrzyckie, leśnictwo Różanka, obręb Międzylesie). Otwór jaskini znajduje się na wysokości 585 m n.p.m. , a wysokość otworu nad dnem doliny to około 10 m. Jaskinia ma głębokość 5 metrów i długość 40 metrów. Jaskinia o rozwinięciu poziomym, korytarze częściowo lub całkowicie zalane przez wodę.  Jaskinia charakteryzuje się ciekawą szatą naciekową. Głównym budulcem są łupki łuszczykowe i wapienie krystaliczne. Powstała w marmurach. Po prawej stronie znajduje się kilka niewielkich wnęk, a w stropie nieduży komin. Po 10 m. korytarz zakręca na zachód. Z lewej strony odchodzi 5 m korytarz stromo wznoszący się ku górze, łączący się szczeliną z powierzchnią. Główny korytarz ciągnie się jeszcze około 15 m, a następnie przechodzi w wklinowującą się szczelinę. Przy końcu odchodzi  od  niego z lewej strony niski korytarz zalany wodą, po paru metrach przechodzi w syfon. Z prawej zaś strony korytarz przechodzi w salkę z jeziorkiem. Sala ta łączy się dwoma przejściami (jedno całkowicie zalane, drugie okresowo) z zalanym korytarzem. Korytarz ten przechodzi na zachód w szczelinę, a w przeciwnym kierunku po paru metrach niknie pod wodą (widać dalsze ciągi).

W jaskini brak nacieków. Namulisko we wstępnej części składa się z próchnicy wymieszanej z liśćmi, dalej przechodzi w gruz. Głębokość wody do około 1,6m. W jaskini w namulisku jak i w wodzie żyje liczna drobna fauna.

Jaskinia znana była już w XVIII w. Pierwszy opisał ją F.A. Zimermann w 1789 roku. Następnie była wielokrotnie odwiedzana przez licznych zoologów, którzy opisywali jej faunę. Jeszcze w latach dwudziestych XIX w. jaskinię stanowił prosty korytarz dalej zamulony. Dalsze odkrycia nastąpiły najprawdopodobniej w latach trzydziestych. Nie jest takie pewne czy kiedyś jaskinia nie posiadała ( być może naturalnego) otworu bliżej koryta rzeki. W jaskini dokonywano także ciekawych odkryć paleontologicznych znajdując kości niedźwiedzia jaskiniowego i rosomaka. W ostatnich latach próbowano nurkować w końcowych korytarzach wydłużając długość jaskini.